Waarom hebben winkels als de ALDI of de LIDL zo veel succes wereldwijd? Bontjas, jeans, hoofddoek of hoed: in de discounters komt elke Duitser wel. Een blik achter de schermen van fantasiemerknamen, lage prijzen en het wereldwijde imperium van de steenrijke broers Albrecht zelf, de oprichters en eigenaars van de ALDI.

Hoe ALDI begon

Na de Tweede Wereldoorlog nemen de broers Karl en Theo Albrecht gezamenlijk de levensmiddelenzaak van hun ouders in de West-Duitse stad Essen over. En met succes: in 1960 hadden ze met hun supermarkten al 330 filialen door heel Duitsland. Supermarkten bestonden op dat moment nog niet zo lang. In 1962 ontstond door toedoen van Karl de eerste supermarkt in het gebied van Aldi Nord volgens de Discount-formule, de ALDI-Markt. De naam komt dan ook van ALbrecht DIscounter. Theo nam voor zijn de winkels in het Zuiden het concept over, omdat het al snel een succes werd.

ALDI Nord en Aldi Süd

Een jaar later delen de broers Aldi in twee stukken. Er zijn vermoedens over de reden: Ze zouden ruzie hebben gekregen over het wel of niet gaan verkopen van tabaksartikelen. Theo leidde sindsdien de 2276 filialen in het Noorden, Karl deed Aldi Süd, goed voor 1302 filialen.

Zo’n 85% van alle Duitsers kopen regelmatig bij ALDI. De producten gelden als goed en goedkoop. Experts schatten de omzet op zo’n 83 miljard Euro, 7 miljard meer dan de grootste concurrent LIDL. Bijna 40% van alle levensmiddelen wordt in Duitsland bij discounters als ALDI en LIDL gekocht. Dat is Europees gezien een heel hoog marktaandeel.

 

“Dagobert Ducks”

De creatieve zuinigheid van de broers is inmiddels bij iedereen bekend. De winkels kennen geen enkele franje, zoals vlaggen (die waaien kapot en moet je dan vervangen), klantenacties enz. De nieuwere filialen worden meteen zo gebouwd dat de vorkheftruck de pallets met dozen rechtstreeks op hun plek in de winkel kan rijden. De omzet per maand is dan ook volgens ingewijden per maand en per medewerker 10 keer hoger dan de concurrent. In 2015 wordt de omzet geschat op 68 miljard Euro.

De discounters-succesformule

  • Kostenbesparingen en kwaliteit van de producten hoogste prioriteit
    Hoewel de fantasienamen van de vele eigen merken een beetje sullig overkomen, onderzoekt en test ALDI streng de kwaliteit van de producten. Regelmatig bereiken ALDI-producten goede testresultaten in consumententests.
  • Er wordt bezuinigd waar het maar kan:
    ALDI heeft de meest eenvoudige winkelinrichting (“zelf de doos openscheuren graag…”) en een minimum aan personeel.
  • Klein assortiment:
    ALDI-winkels hebben maar zo’n 1000 producten. Andere supermarkten vele duizenden.
  • Absolute geheimhouding:
    Aldi doet geen of anders alleen volgens het wettelijke minimum mededelingen over filialen, omzet, winsten, inkoop, leveranciers, personeelsbeleid enz. Speciaal met dat doel bestaat ALDI uit een enorm aantal regionale en plaatselijke BV’s en ten minste twee stichtingen. Het concern heeft geen afdeling persvoorlichting en de eigenaren schuwen elke publiciteit.
  • Keiharde onderhandelingen met leveranciers en fabrikanten
    Grote en bekende fabrikanten leveren vaak anoniem aan ALDI met grote kortingen. Kleine ondernemingen zijn soms volledig afhankelijk van ALDI, omdat ALDI enorme hoeveelheden tegelijk inkoopt en de prijzen kan bepalen.
  • Eigen merken, die alleen bij ALDI te koop zijn

ALDI wereldwijd

In Amerika is Aldi sinds 1976 actief. De 600 Box Stores (“dozen winkels”) Benner Tea van Aldi-Süd leveren een jaarlijkse miljardenomzet op. En ook Aldi-Nord is met de winkels van Trader Joe’s van de partij. Aldi is inmddels actief met 5000 filialen op drie continenten. Wereldwijd zou ALDI op plaats twaalf komen van alle grote supermarkten. De grootste critici hebben vaak het nazien: met een uitgesproken anti-service winkel speelt ALDI in op de klanten die alleen een goedkoop product willen en verder niets. Sinds 2017 zit ALDI ook in China. Het eerst filiaal opende in Shanghai. Zie artikel.

Ontvoering

Theo Albrecht, een van de beide chefs van het Duitse levensmiddelenconcern Aldi, was jarenlang de rijkste Europeaan. De Duitse zakenman beschikte volgens het Britse magazine EuroBusiness in 1999 over ca. 22 miljard Mark [=11 Miljard Euro]. In 1979 werd Theo Albrecht ontvoerd. Volgens de overlevering wilden de ontvoerders eerst zijn identiteitskaart zien, omdat ze gezien zijn sjofele pak niet konden geloven dat ze werkelijk een van de ALDI-bazen voor zich hadden. 7 miljoen Mark (zo’n 3,5 miljoen Euro) losgeld eisten de daders en kregen die ook. Ze werden echter gepakt en in 1983 tot 8,5 jaar celstraf veroordeeld.

Tot in de jaren 80 werkten de broers intensief samen, maar de laatste jaren beperkte zich de samenwerking tot gezamenlijke inkoop en onderhandelingen met leveranciers, zo bericht de Duitse pers. De winkels van ALDI Süd doen het duidelijk beter, zijn moderner, groter en hebben een betere ligging (meer parkeerplaatsen), meestal aan de rand van de stad. Na het overlijden van Theo en Karl zijn de aandelen binnen de families verdeeld, maar daarover is niet veel bekend.

Winkelen bij ALDI…

ALDI heeft inmiddels een cultstatus verworven onder de echte aanbiedingsjagers. Zij nemen de troosteloze winkelsfeer met een magazijnsfeer, tussen dozen en onder kaal TL-licht, graag op de koop toe.

Behalve het genadeloos goedkope assortiment levensmiddelen komt ALDI regelmatig met non-food aanbiedingen, die door de massale inkoop onwaarschijnlijk veel goedkoper zijn dan in andere winkels. In Duitsland slaan heel wat mensen de wekelijkse ALDI-advertentie (“ALDI informiert“) als eerste op in de krant en stappen meteen in de auto, voordat bijv. die handige elektrische grasmaaiers op zijn. Beroemd werd ALDI pas echt met zijn computer. Een “computer bij ALDI kopen” stond op dat moment voor de totale ondergang van elk gevoel voor kwaliteit en smaak. De eerste ALDI-computer bewees echter al het tegendeel: hij was èn modern èn erg compleet èn hij ging niet sneller stuk dan die dure merkcomputer… En ALDI maakte ook furore met duurdere producten: opeens had ALDI bijvoorbeeld ook goedkope champagne en olijfolie.

Ieder jaar komen de aanbiedingen terug in het passende seizoen daarvoor: Bijv. in april alles voor de fiets: pompen, zadels, reparatiedoosje om banden te plakken en de beroemde spuitolie waar iedereen die een fiets heeft op zit te wachten. Dan sta je ‘s morgens om half 9 netjes in de rij te wachten totdat de Aldi opengaat. Op het werk is het ook dikwijls al afgesproken wie er die week dit of dat bij Aldi gaat halen, aanbiedingen dus, en kan er niemand weg? Dan worden werkloze vrienden gebeld of de oma´s er op uit gestuurd. (“en vergeet niet het reklame blaadje voor de volgende week mee te brengen!!”)

Concurrentie

Na een snelle groei staat Duitsland “vol” met discounters als Aldi en concurrent Lidl. Het wordt moeilijker voor dit soort discounter-bedrijven, want de winst zit hem in een paar cent per product. Het gaat dus vooral om het verkopen van grote hoeveelheden. De andere goedkope supermarkten winnen terrein terug door nu ook goedkope non-food aanbiedingen te doen met computers, pannensets, automatten, doe het zelf artikelen, kinderspeelgoed enz. Verder heerst er een regelrechte prijzenoorlog. Ook zijn er meer klanten gekomen die toch liever de A-merken kopen.

Kritiek

De keiharde omgang met hun leveranciers – die tot grote kortingen gedwongen worden – en de wel erg zakelijke houding om met het personeel om te gaan (ALDI houdt niet van vakbonden) zorgt ervoor dat ALDI op die gebieden geen goede naam heeft.

ALDI documentaire op YouTube

LIDL documentaire op YouTube