Was es sonst noch gibt

FORUM TWEETALIG

– eine Praxistagung zur Mehrsprachigkeit an der euregio realschule Kranenburg

Zeit: Donnerstag, den 22. November 2018 um 19.00 Uhr Ort: Die Aula der Havo Notre Dame in 6574 AJ Ubbergen, Kasteelselaan 50

Die zweisprachige euregio realschule in Kranen­burg, direkt an der deutschen Grenze bei Nijmegen, geht jetzt in ihr drittes Jahr.

Das Konzept der Zweisprachig­keit umfasst die folgenden Punkte:

• – Verbindung von Niederländischer und Deutscher Schulkultur
• – Konsequent zweisprachiges Personal
• – Die Fächer werden jeweils zur Hälfte auf Niederländisch und auf Deutsch gegeben.

Diese Eckpunkte die Schule relativ gut selbst kont­rollieren. Ihr Einfluss auf die Entwicklung der Zweisprachigkeit in der Schülerschaft ist aber beschränkt: Zweisprachigkeit wird bei Aufnahme nicht vorausge­setzt, sondern nur der Wille dazu.

Die Kinder bringen von Haus aus die unterschiedlichsten Voraussetzungen mit:

• – rein einsprachig Deutsch
• – einsprachig Niederlän­disch, aber in Deutsch­land wohnend
• – deutsch-niederländisches Elternpaar

Die einsetzende Pubertät öffnet dann mit der Suche nach Identität und Autonomie eine ganz neue Dynamik, in der auch die Schulsprachen eine Rolle spielen.

Wer spricht welche Sprache zu welcher Zeit und zu welchem Zweck?

Diese Frage stellt man sich in der Schule täglich neu. Seit dem Start 2016 wird halbjährlich im „FORUM TWEETALIG“ über die Entwicklung der Zweisprachigkeit an der Schule berichtet. Auch dieses Jahr, am 22. November 2018 steht ein didaktisches Thema zur Diskussion: kontrastive Didaktik in Beiträgen von Joana Duarte, Eva Knopp und Horst Baranowski werden die Chancen und Grenzen ausgelotet, die sich aus der nahen Verwandtschaft von Deutsch und Niederländisch für den Schulunterricht ergeben.

Teilnahme ist gratis. Ihre Anmeldung bitte bis spätestens 15. November 2018 per E-Mail an sekretariat@eureschule.eu einreichen.

Hier klicken für das Programm

De Euregio Rijn-Waal organiseert een erg leuke scholenwedstrijd, voor leerlingen van middelbare scholen. Zojuist is een wervingsbrochure voor deze Euregionale scholenwedstrijd naar ca. 350 scholen voor voortgezet onderwijs in de Euregio Rijn-Waal en aangrenzende gebieden verstuurd. Hier vindt u de digitale versie van deze brochure.

Alle informatie eveneens te vinden op www.euregio.org/scholenwedstrijd. Deze website wordt de komende twee weken aangevuld met praktische informatie over de workshops en het afsluitende event en er zullen ook nog leuke inspirerende filmpjes etc. geplaatst worden. Ook zal er een facebookpagina komen, die met name de leerlingen moet inspireren.

Kijk en vooral: handel! Uw leerlingen zullen het prachtig vinden!

Ewout van der Knaap (Universiteit Utrecht) bepleit in een recent artikel een andere invulling van de literatuurlessen in het vreemdetalenonderwijs. O.a. door inhoudsgericht te werken en ook door literatuur meer als input voor taaltaken te gebruiken kan er volgens hem meer worden gehaald uit de talenles. Het artikel staat in „Remediaal, Tijdschrift voor leer- en gedragsproblemen“ in het vo en bve, jg. 18, nr. 3/4, 2018, pp. 34-40. „Remediaal“ (zie https://www.uitgeverijbetelgeuze.nl/remediaal.html) is een tijdschrift dat zeer de moeite waard is en vaak uitstekende artikelen brengt met grote relevantie voor ons talenonderwijs. Van harte aanbevolen.

In een ander recent, in juli verschenen artikel in „Info DaF“ gaat Ewout van der Knaap in op de relevantie van woordenschat bij het literaire lezen. Voor taaldidactiek zijn leesvaardigheid en het verwerven van woordenschat belangrijke kernpunten.  In dit artikel wordt de focus op woordenschat samengebracht met het literaire lezen van Duits als vreemde taal. Er zijn 26 literaire werken uitgekozen uit de literatuurdidactische catalogus voor Duits op www.lezenvoordelijst.nl. Onderzoek naar tekstdekking met de frequentielijsten van Nation/Tschirner (2006) en Tschirner (2008) hebben inzicht gegeven in de didactische toegevoegde waarde van deze teksten. De mate van tekstdekking van de gekozen literaire werken werd onderzocht, alsook in welke verhouding die tekstdekking stond tot het geschatte ERK-niveau en welke (literatuur)didactische maatregelen voortvloeien uit de lexicale bruikbaarheid van bepaalde literaire werken. De gemiddelde mate van tekstdekking op B2-niveau was 87%, terwijl 95% een ideaal is.

Ewout van der Knaap: Zur Bedeutung der Lexik für das literarische Lesen. Didaktische Erkenntnisse einer Textdeckungsuntersuchung. In: Informationen Deutsch als Fremdsprache (Info DaF) jg. 45, nr. 4, 2018, pp. 444-463. https://doi.org/10.1515/infodaf-2018-0069

Door de EUREGIO Gronau (www.euregio.eu) is kortgeleden (2018) een fraaie brochure van Lambert Teerling uitgegeven over het vraagstuk van erkenning en acceptatie van diploma’s over de grens, en wel voor zowel Duitsland als Nederland. Logischerwijs is de brochure dan ook zowel in het Nederlands als Duits beschikbaar. En wel hier:

Duits: Anerkennung und Akzeptanz von Abschlusszeugnissen in der beruflichen Bildung

Nederlands: Erkenning en acceptatie van diploma’s in het beroepsonderwijs

Veel leesplezier gewenst!

Op 11 juli 2018 werden op het ROC Alfa-college in Hoogeveen de eerste serie certificaten ‚Duits in de Beroepscontext‘ uitgereikt, in het bijzijn van Gedeputeerde Cees Bijl en leden van Provinciale Staten van de Provincie Drenthe, wethouders van Hoogeveen en Emmen, vertegenwoordigers van de Stichting Duits in de Beroepscontext en het Goethe-Instituut Nederland. De organisatie lag in handen van het Rijnland-Instituut. Op de website van RTV Drenthe (https://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/136806/Alfa-college-reikt-als-eerste-mbo-Goethe-certificaat-uit) staat een verslag hierover.

In een persbericht meldt het Alfa-college zelf dit over het heuglijke feit:

Dubbel feest voor 25 studenten in Hoogeveen

 HOOGEVEEN – Dubbel feest voor 25 studenten van de Business School van het Alfa-college in Hoogeveen. Naast een mbo-diploma ontvingen zij ook een certificaat Duits in de beroepscontext van het gerenommeerde Goethe Instituut. Het Alfa-college is het eerste mbo in Nederland waar studenten dit Europees erkende certificaat overhandigd krijgen. Wethouders Gert Vos en Bouke Arends van gemeenten Hoogeveen en Emmen en Cees Bijl, gedeputeerde van de provincie Drenthe, zetten de studenten in het zonnetje en onderstreepten het belang van kennis van het Duits in de regio. Zij wensten de studenten ‘Viel Erfolg’ in hun verdere carrière.

De laatste jaren is de belangstelling voor de Duitse taal gegroeid. Het Alfa-college zet al enkele jaren in op lessen in Duitse taal en cultuur en biedt Duits bij diverse opleidingen aan. Daarnaast wordt door andere het Rijnland Instituut ingezet op het vergroten van kennisuitwisseling tussen Duitsland en Nederland. Christien de Graaff, lid College van Bestuur van Alfa-college: “Mbo-studenten kunnen veel meer. Wij bieden de studenten kansen om zich binnen en buiten hun studie verder te ontwikkelen als wereldburger.”

Na een succesvolle pilot vorig jaar om Duits in de beroepscontext af te sluiten met examens bij het Goethe Instituut, krijgt dit jaar de eerste lichting studenten het Goethe-certificaat. Wim van de Put, docent Duits bij Alfa-college en lid van de landelijke werkgroep Duits, heeft de groep van 25 studenten van de Business School (opleiding Junior Accountmanagement) begeleid: “Leuk om te zien dat studenten enthousiast raken en meedoen aan de examens bij Goethe Instituut. Duits in de beroepscontext kan per opleidingsgebied verschillen. Nu betrof het studenten van de opleiding Junior Accountmanagement. Maar er hebben ook 150 studenten van andere opleidingen (Bouw, Zorg en Welzijn, andere opleidingen Business School) meegedaan aan de examens in Duits lezen, luisteren, schrijven en spreken. Zij kunnen volgend jaar het certificaat mee naar huis nemen.”

Verschillende nationaliteiten

De studenten van de opleiding Junior Accountmanager kregen Duits gericht op handel. “Zo hebben de studenten onder andere geoefend in het houden van een verkoopgesprek in het Duits en in het te woord staan van klanten. Ook hebben ze presentaties in het Duits gehouden. Naast het mondelinge gedeelte hebben ze ook mails moeten beantwoorden waarin een klant een vraag of een klacht had. Zo oefenden de studenten de vakterminologie in het Duits waar ze als junior accountmanager mee te maken kunnen krijgen”, aldus Van de Put.

Studenten vinden het handig om Duits te hebben geleerd. Student Martijn gaat hbo Verpleegkunde studeren en denkt het in de toekomst goed te kunnen gebruiken. “In een ziekenhuis komen patiënten van verschillende nationaliteiten. Duits komt dan vast van pas, in deze grensregio.”

Grensregio is één regio

Ook de provincie Drenthe vindt kennis van Duits ontzettend belangrijk. Cees Bijl, gedeputeerde van de provincie Drenthe: “We moeten naar een andere mindset. De grensregio is eigenlijk één regio. Trek een cirkel van 50 km en je zit in Duitsland. Dan is het van belang dat we elkaars taal spreken. Als provincie willen we ons inzetten om meer stageplaatsen te creëren en betere openbaar vervoerverbindingen in de grensregio te realiseren.”

Het Rijnland Instituut, samenwerkingsverband tussen Stenden Hogeschool, Alfa-college en Drenthe college, stimuleert de Duits-Nederlandse internationalisering. Het trekt hierin samen op met partners in de grensstreek. Cigdem Zantingh, een van de projectleiders van het Rijnland Instituut: “Het Goethe-certificaat geeft de studenten een goede basis om grensoverschrijdend aan de slag te gaan.”